Z ostatniej chwili

Goście z Izraela wspominają żydowskie dzieje Częstochowy

2020-02-13 11:16:43 informacje
img

Zwiedzanie Muzeum Żydów Częstochowian czy spacer po terenach dawnego getta ujęto m.in.  w programie kilkudniowej wizyty gości z Izraela, którzy od 10 lutego przebywają w Częstochowie. Jednym z punktów było też odsłonięcie tablicy upamiętniającej mieszkańców kamienicy przy al. Kościuszki 14. Budynek to jedno ze świadectw wieloetnicznej przeszłości naszego miasta - informuje Marcin Breczko z Biura Prasowego Urzędu Miasta.

Goście z Izraela  w  Muzeum Żydów Częstochowian przy ul. Katedralnej m.in. wysłuchali wykładu na temat tutejszej społeczności Żydów po II wojnie światowej; w Ratuszu obejrzeli pokaz dokumentu o Częstochowie w latach 1939-1945. Odwiedzili również Stare Miasto – tereny dawnego getta i  cmentarz przy ul. Złotej. Odbyło się także spotkanie z zastępcą prezydenta Częstochowy Ryszardem Stefaniakiem.  

12 lutego izraelscy goście wzięli udział w odsłonięciu pamiątkowej tablicy na ścianie kamienicy przy al. Kościuszki 14. Tablica będzie przypominać o wielokulturowej przeszłości Częstochowy.  Luksusowy, modernistyczny budynek pod koniec lat 20. zaprojektował znany wówczas architekt Mieczysław Grott, a wybudował przedsiębiorca Józef  Moczygęba.  Od 1931 roku kamienica należała do kupca Józefa Sędzielewskiego (jego spadkobiercy są jej właścicielami do dziś). W latach 1931-1941 mieszkali tam adwokaci, lekarze, przemysłowcy, kupcy, bankowcy, profesorowie oraz miejscy radni – Polacy, Żydzi, ale i Francuzi. Wśród lokatorów byli m.in. inż. Henryk Fajner, inż. Ludwik Tencer, dr Mojżesz Halleman, dr Adam Konarski, dr Maksymiliam Berlin, dyr. Henryk Stalens, dr Adam Borkowski, dr Marek Librowicz, mec. Zygmunt Chołdyk, prof. Zyskind Brandlewicz, inż. Salomon Markowicz, Dora Rotmil, Abraham Israel Orenstein, Jakub Lewit i poseł na Sejm Wacław Kobyłecki. W kwietniu 1941 roku żydowscy mieszkańcy wraz z rodzinami zostali wysiedleni przez niemieckich okupantów do częstochowskiego getta, a tym samym skazani na zagładę. W 1945 roku jedynym Żydem, który powrócił do kamienicy, był dyrektor elektrowni  inż. Ludwik Tencer.

W uroczystym odsłonięciu ufundowanej przez rodzinę Etryków tablicy wzięli udział prezes Światowego Związku Żydów Częstochowian Alon Goldman oraz Mariusz Etryk. Władze samorządowe reprezentowali: zastępca prezydenta Ryszard Stefaniak oraz wiceprzewodniczący Rady Miasta: Jolanta Urbańska i Łukasz Kot. Obecna była także młodzież mającego swoją siedzibę nieopodal, I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego.

W programie zaplanowanego do czwartku pobytu znalazły się jeszcze m.in. wizyta w klasztorze na Jasnej Górze, specjalny koncert w Filharmonii im. Bronisława Hubermana, a także przejazd do Mirowa i spotkanie z Leszkiem Konarskim – synem Edwarda Konarskiego, który podczas okupacji – wraz ze swoją żoną Wandą i siostrą Władysławą Mermer – przez 22 miesiące ukrywał siedmioro młodych Żydów zbiegłych z zakładu pracy przymusowej Hassag. Dzięki pomocy Konarskich cała siódemka zbiegów doczekała końca wojny, a jedna z ocalonych – Haya Hoffman – swoją relację przekazała Instytutowi Yad Vashem, który pośmiertnie przyznał rodzinie Konarskich medale ,,Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”.

Fot. Biuro Prasowe Urzędu Miasta

Page generated in 0.0165 seconds.